نمونه اقتصاد اسلامی دروغ ِ تکثّرگرایی به بهانه غزّه خانه داری یا نداری اتحادیه مستقل خبرنگاران

[بیشتر]

حلقه میانی چیست؟ فقه هوش مصنوعی فهرست فصوص و فتوحات ما چند روح داریم؟ چه شود؟

[بیشتر]

• موانع طراحی حکومت
• داستان ِ بانکدار
• روش محاسبه سود وام بانکی
• مسأله شناخت
• تأمین امام جماعت
• اصول تربیت فرزند
• انرژی‌های غیرهمسو
• مسیر مرجعیّت
• خانواده؛ دشمن کاپیتالیسم
• هویّت ِ بورس
• عشق و فقه
• نواقص العقول
• من؛ مسئول
• فهم غلط از استخاره
• درمان ِ سازمان ِ تنبل
• تحولات اقتصاد کلان
• اولین نرم‌افزار من
• انقلاب در ساختارها
• پول در بانک
• سازمان جبهه
• آسیب فعالیت فرهنگی
• سامانه خانواده
• چرا تعدّد زوجات نه
• هدف ِ ازدواج
• چه کنیم؟
• سبک زندگی
• نسبت عقل و دین
• حل مشکل جبر و اختیار
• پارادوکس طلبه برنامه نویس
• سفرنامه خاورمیانه

[بیشتر]

دبیرستان سرای ایرانی ایده پرتقالی اگر خواننده بازگردد رأی ِ مخفی دستاورد تحصیلی

[بیشتر]

امور مساجد
نظام اسلامی نیز در مواجهه با کثرت منابع تصمیم‌گیرنده درباره مساجد، ناگزیر نهادی انقلابی تأسیس کرد تا مسئولیت اداره مساجد را بر عهده بگیرد. به این ترتیب حکومت رأساً امام جماعت را نصب می‌کند و طبیعتاً امور مالی آن را نیز بر عهده می‌گیرد. این یک بازگشت به نهاد مسجد در صدر اسلام بود، زمانی که مسجد بخشی از حاکمیت و مرکزی برای انجام امور اجرایی نظام به حساب می‌آمد.

ریزش کارکردها
اگر چه حکومتی شدن مسجد یک بازگشت طلایی به نظام تماماً اسلامی‌ست، مشابه آنچه در بدو تأسیس از سوی رسول اکرم (ص) صورت می‌پذیرفت، اما کاهش کارکردهای مسجد، این دوره طلایی را با شکستی بزرگ مواجه نمود.
روحانیت ادامه دهنده راه نبوّت، در طول تاریخ وظایفی را که انبیاء و امامان بر عهده داشتند به انجام می‌رسانید. مسجد نیز پایگاه روحانی، بخشی از سازمان اسلامی.
روحانی هر محل و منطقه‌ای از یک سو در راه تبلیغ دین و احکام آن گام بر می‌داشت و از سوی دیگر برای رفع نیازهای روزمره مردم تلاش می‌نمود. کارکردهایی که می‌شود در فهرست ذیل احصاء کرد:

1. ترویج باورهای شیعی در جامعه اسلامی با اتکاء بر سنّت‌های اسلامی و رفتارهای دینی
     1/1. تبلیغ و ترویج ارزش‌های اسلامی
     1/2. استمرار رفتاری و عملی بر شئون اخلاق اسلامی و سنت نبوی(ص) و سیره اهل بیت(ع)
     1/3. برگزاری مراسمات مذهبی؛ ماه مبارک رمضان، محرم، اعیاد و شهادات
     1/4. هزینه وجوهات شرعی در مسیر توسعه اماکن مذهبی؛ مساجد، تکایا، مدارس علمیه و…
2. رفع مشکلات دنیوی و روزمره مردم مبتنی بر اعتماد عمومی و اموال در اختیار فقیه
     2/1. قضاوت عادلانه در اختلاف‌های روزمره مردم
     2/2. اجرا و ثبت صیغه‌های عقود و ایقاعات شرعی؛ ازدواج، طلاق، بیع، اجاره، مضاربه و شهادت بر آن‌ها
     2/3. ثبت و شهادت بر وصایا، ولادات، وفات، وکالت در امور شرعی، کفالت و ضمانت
     2/4. پیشنمازی صلوات یومیه، امامت جماعات
     2/5. برعهده گرفتن امور اموات؛ نظارت بر تکفین و تدفین و قیام برای صلوة میت و اجرای وصایا
     2/6. نظارت بر ذبح شرعی حیوانات و همراهی در عقیقه، نذر، اطعام و…
     2/7. پادرمیانی برای خواستگاری و ازدواج و رفع اختلافات زوجین و ممانعت از بروز طلاق
     2/8. هزینه کردن آبرو و شفاعت مردم نزد حکام و خلفا برای تأدیه حقوق ضعفا
     2/9. هزینه وجوهات شرعی و اموال در اختیار فقیه در توسعه رفاه اجتماعی؛ بیمارستان‌ها، مدارس و…
     2/10. توزیع اموال موضوعه میان فقرا، مساکین، ابناءالسبیل و نیازمندان و همچنین برای تألیف قلوب
     2/11. تعبیر خواب، استخاره، مشاوره و راهنمایی‌های مربوط به سبک زندگی

اما این کارکردها چند دهه پیش ناگهان متوقف شد، خیلی از آنها. رضاخان برای آنکه بتواند ارتشی مقتدر و در اختیار انگلیس بسازد، نظام سنتی سربازگیری را ملغی کرد و به جای اینکه گروهی هر ساله بروند و از قبایل به نسبت جمعیت سرباز جوان مطالبه نمایند، مستقیم اقدام به ثبت مشخصات نفوس مردم نمود، تا افراد در سن مشمولیت را به سادگی شناسایی کند.
تا پیش از اقدام رضاخان به تأسیس سازمان ثبت احوال، موالید و متوفّیات را روحانیون ثبت میکردند. امور ازدواج و طلاق را نیز رأساً بر عهده داشتند. انحصار وراثت، تقسیم ارث، عمل به وصیت و حتی ثبت قولنامه و معاملات زمین و مسکن و وقف را ائمه جماعات به انجام می‌رساندند. مردم نیز به جهت این امور طبیعتاً به مسجد مراجعه می‌کردند.
انقلاب اسلامی نیز بدون توجه به ماهیت نهادهای رضاخانی، همان رویه را ادامه داد و تدریجاً تقریباً تمامی کارکردهای نهاد روحانیت را از آن گرفت. نتیجه این شد که رابطه مردم با امام جماعت کم شده است امروزه و منحصر در نمازهای یومیه و برخی مناسبت‌های مذهبی سالانه.

تشکیلات حوزه
اتفاق مثبتی که در پیشرفت هر نهادی نقش بسزایی دارد اصلاح تشکیلات است. حوزه علمیه قم در سال‌های پیش از انقلاب سازماندهی و تشکیلات قابل ملاحظه‌ای نداشت. اما با پیروزی انقلاب اسلامی و اقبال جوانان به تحصیل در حوزه، جمعیت فراوانی که در درس‌ها حاضر میشدند ایجاب کرد تا تشکیلات به روز شود و مقتدر.
این اتفاق افتاد و حوزه سازماندهی شد، اما تشکیلاتی که برای این منظور طراحی شد، ناظر به «نهاد روحانیت» نبود. بلکه بدون ملاحظه ارکان نظام روحانیت؛ مرجعیّت، تبلیغ، زیّ روحانی، خدمت به مردم و مساجد، صرفاً نظام آموزشی را هدف قرار داد و آن را شبیه بهترین الگویی که در برابر چشم خود می‌دید سازمان داد؛ دانشگاه! تشکیلات حوزه آموزش‌محور طراحی شد و طبیعتاً کارکردهای دیگر روحانیت را پای آموزش متون ذبح کرد.

[ادامه دارد...]

پنج شنبه 103 آذر 1

امروز:  بازدید

دیروز:  بازدید

کل:  بازدید