علم برای چه؟ - شاید سخن حق

در صفحه نخست می‌خوانید: نامه مرحوم سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی به امام ره - موانع طراحی ساختار حکومت دینی 11 - داستان ِ بانکدار 6 - فلسفه حجاب -
علم برای چه؟ +	دوشنبه 98 مرداد 7 - 5:0 صبح
کتب علامه [...] را با شروح [...] گوش می‌کنم. عده‌ای از گوش کردن به اصوات [...] منع می‌کنند و می‌گویند ایشان دارای عقایدی می‌باشد که مخالف مسائل اعتقادی ما شیعیان یعنی قرآن و عترت است ... چون در حدی نیستم که بتوانم سره را از ناسره تشخیص دهم پس ممکن است عقاید و افکار ایشان نیز در من تاثیر بگذارد و دچار عقاید خلاف قرآن و عترت شوم. اساتید دیگری موافق ... هستند و می‌فرمایند ایشان هیچ مشکلی ندارد و عقایدشان هم برخلاف قرآن و عترت نیست و خیلی هم مطالب ایشان خوب است و می‌فرمایند ... گوش کنم و ... ادامه دهم. با چند گزاره ساده سعی می‌کنم آن چه در نظرم آمده را عرض کنم: 1. عمر ما محدود است 2. دانش‌ها گسترده و نامحدود 3. پس: ما نمی‌توانیم به همه علوم دست پیدا کنیم، وقت نمی‌کنیم یعنی! 4. وقتی امکانات محدود است 5. و خواسته‌ها نامحدود 6. پس: ناگزیر به «الگوی تخصیص» نیاز داریم 7. الگوی تخصیص یعنی شیوه اختصاص امکانات به خواسته‌ها 8. هم فلسفه وجود دارد و هم فیزیک 9. یا باید عمر را صرف فلسفه کنم یا فیزیک، یا نسبتی از آن دو 11. من فلسفه را انتخاب می‌کنم 12. شما فیزیک 13. پس الگوی تخصیص من با شما تفاوت می‌کند 14. نتیجه: سرنوشت من با شما متفاوت می‌شود 15. ما انسان‌ها شبیه هم هستیم 16. آن‌چه ما را متفاوت می‌سازد الگوهای متفاوت در تخصیص است 17. الگوی تخصیص مبتنی بر اولویت‌بندی خواسته‌هاست 18. اولویت‌بندی تابع ارزش‌هاست 19. یک نفر آخرت را برتر از دنیا می‌داند 20. دیگری دنیا را برتر از آخرت 21. نتیجه: آن‌ها دو الگوی متفاوت در تخصیص امکانات خود پیدا می‌کنند دقت بفرمایید مهم این است که کدام مهم‌تر باشد نه این‌که یکی به نفع دیگری حذف شود ما معمولاً سبدی از خواسته‌ها را بر می‌گزینیم مثال: ده میلیون پول دارم دلم ماشین می‌خواهد، موتور می‌خواهد، گوشت، شیر و مسکنی برای اجاره مهم‌تر برای من کدام است؟ البته مسکن جایی برای استراحت امن و راحت نصف آن را اجاره ماهیانه بعد شیر می‌خرم اگر رسید گوشت اضافه اگر نیاید حمل و نقل را با اتوبوس انجام می‌دهم دیگری اما الگویی متفاوت اول ماشین می‌خرد اگر اضافه آمد موتور سیکلت گوشت و شیر هم نمی‌خورد خانه هم ندارد شب در ماشین می‌خوابد نتیجه چه می‌شود؟ تفاوت در الگوی تخصیص آثاری دارد من سالم هستم در سلامت جسمی ولی با اتوبوس رفت و آمد می‌کنم دیگری اما اگر چه با خودرو می‌رود و می‌آید بیمار است و همیشه آشفته و نگران و به هم ریخته پس 1. امکانات محدود 2. خواسته‌ها نامحدود 3. نیاز به تخصیص 4. تخصیص محتاج الگو 5. الگوی تخصیص تابع اولویت‌بندی 6. اولویت تابع ارزش‌ها برگردیم به سؤال عرفان بخوانم؟ نوارها را گوش کنم؟ کتاب علامه را چطور؟ معرفت است دیگر آیا معرفت برای من اولویت دارد؟ آیا معرفت عرفانی ارزش است؟ علم برای علم ارزش که ندارد هیچ چیز برای خودش ارزش ندارد خداوند از ما عمل صالح خواسته است نکیر و منکر اعمال را می‌سنجند نامه اعمال ماست که به دست راست و چپ ما داده می‌شود این یعنی کارآمدی علم باید کارآمد باشد باید به عمل صحیح منجر گردد آیةالله [...] اهل عرفان بود آیةالله [...] نیز من درس اخلاق هر دو می‌رفتم در مجالس هر دو بزرگوار شرکت می‌کردم هر دو هم دارای معرفت عرفانی سال 88 چه شد؟ یکی اسیر فتنه شد و موضع الف دیگری طرف نظام اسلامی و موضع ب کتاب [...] را خوانده‌اید من خوانده‌ام رفتم مشهد و خدمت بعضی شاگردان [...] رسیدم آقای [...] عکسی را نشانم داد [...] از مشهور عرفاست در آن تصویر، پیراهن سیاه داشت: «آقا وقتی انقلاب پیروز شد این لباس سیاه را پوشید» آقا ضد انقلاب تشریف داشتند و برای پیروزی آن مجلس عزا گرفتند همین [...] خب این چیست؟ این حاصل معرفت عرفانی‌ست من از خود پرسیدم: معرفتی که واقع را نشان ندهد به چه درد من می‌خورد؟ معرفت باید واقع را نشان دهد واقع هم که یکی بیشتر نیست من نمی‌گویم انقلاب بر حق یا ناحق ولی وقتی دو عارف دو موضع خلاف دارند الف و ب متضاد با هم این نمی‌شود واقع یکی بیشتر نیست یا این عارف است یا آن ولی هر دو معرفت عرفانی دارند یعنی عرفان نمی‌تواند واقع را نشان دهد بلکه تنها پندار عارف را نشان می‌دهد عرفان اساساً واقع‌نما نیست تنها ذوق و سلیقه فرد است عرفان نوعی ریاضت ذهنی و عملی‌ست نوعی خلوص است نوعی فدا کردن و رنج کشیدن نزد محبوب قربانی شدن قربانی کردن هوای نفس خواسته‌ها نزد معشوق نزد دلدار دلبری‌ست عرفان اساساً دلبری‌ست کاری هم با واقعیت ندارد اصلاً علم نیست اگر دقت کنیم به کار گیری کلمات است واژه‌هاست رفتارهایی که دل محبوب را نرم کند ابزاری ندارد تا واقعیت را نشان دهد تا بسنجد تا کنترل و ارزیابی کند اصلاً عرفان ابزاری برای سنجش علمی ندارد پس ما هرگز نمی‌توانیم نمی‌توانیم بگوییم معرفت این عارف درست است و معرفت آن عارف غلط چنین علمی اگر مجازاً به آن علم بگوییم چنین سیره و رفتاری قابل ارزیابی نیست و اختلاف در آن امری ساده و همیشگی‌ست فلسفه هم همین‌طور است به همین دلیل اصالت‌ها متعدّد شده وجود و ماهیت هیچ‌کدام هم قادر نبوده دیگری را متقاعد سازد برتری یابد فلسفه‌های سقراطی افلاطونی و ارسطویی ابزاری برای ارتباط با واقع ندارد متأسفانه همین است که مدام در قلمرو ذهن می‌گردد افلاطون معتقد بود او به مثال‌هایی اعتقاد داشت مُثُل افلاطونی او می‌گفت: «ماهیات در خارج از ذهن وجود دارند» به صورت کلّی بدوت تشخّص خب بر اساس این دیدگاه او فکر می‌کرد می‌تواند واقعیت را تعریف کند با حدّ تام با تعریف اما امروز می‌دانیم که نیست پس می‌دانیم که این فلسفه‌ها مرتبط با واقع نیست پس در علم بودن آن‌ها هم تردید است چون واقع‌نما نیست علمیّت علم به واقع‌نمایی‌ست دیگر! خب من وقتم محدود عمرم محدود دنبال کارآمدی علمی که به کارم بیاید بروم عرفان بخوانم؟ البته که عرفان خوب است زیرا خلوص مرا بالا می‌برد عشق‌بازی با محبوب است خلسه است رها شدن و غرق شدن در اراده باری تعالی دیوانگی در فدا شدن عرفان زیباست فلسفه هم همان‌قدر که عرفان روح انسان را غرق در معنویت می‌کند فلسفه هم ذهن مرا درگیر می‌کند سیر و سیاحت افلاطونی ذهن به پرواز در می‌آید عقل از خودبی‌خود می‌شود در محاسبات ذهنی فراوان لذّت‌بخش مقدمات و لوازمات عقلی گزاره‌ها اما درباره کارآمدی؟ ما کارآمدی می‌خواهیم من اگر نوارهای درس الف را گوش کنم قطعاً خیلی خوب است نوارهای درس ب هم کتاب‌های جیم هم شکی نیست اما وقتم نامحدود نیست چه کنم؟ بهتر است هر دو را رها کنم هر سه را هر چهار را هر پنج را وقتی اولویت‌بندی کنم سراغ ششمی می‌روم بله نوارهای این درس مفید است به کار می‌آید مثل علم کلام مثل علم فقه مثل علم اخلاق مثل علومی که جامعه را اصلاح می‌کند روانشناسی اسلامی جامعه‌شناسی اسلامی علوم انسانی‌ای که به امروز ما فایده برساند من با حرف آن دوستان که می‌گویند این را نشنو آن را بشنو موافق نیستم خودم هم درگیر بودم حرف اگر باطل باشد من که عقل دارم حرف حق را هم گوش می‌کنم باطل را هم من اگر اهل مطالعه باشم دقیق باشم حرف هر دو را گوش کنم چرا از باطل پیروی کنم؟ فتنه در جایی‌ست که حرف حق را نشود شنید زیرا باطل فضا را پر کرده غبار آلود دسترسی به حق کم شده اما اگر حق این‌ور میز باطل آن‌ور میز هر دو را که ببینی و مقایسه کنی فرصت برابر حق آشکار می‌شود اصلاً حق نمی‌تواند در برابر باطل شکست بخورد اگر باطل حق را پنهان نکند و حیله‌گری ننماید در شفافیت ما باید بدانیم همیشه و پیوسته حق آشکار می‌گردد حقیر معتقدم اصلاً برای یک محقق کسی که علاقه به دانستن دارد دانستن هر دو طرف ماجرا مهم است زیرا حق را اگر در کنار باطل نشنوی همیشه در تردید هستی: «نکند یک حرف حقی هم آن سو باشد که ندیده باشم!» اصلاً یقین ما به حق هم خدشه‌دار می‌شود یقین‌مان کم می‌شود ایمان باید با اختیار باشد دعوت است از هر دو طرف دعوت به حق دعوت به باطل انسان باید بفهمد و انتخاب کند اگر من فقط حق را بشنوم دیگر انتخاب نیست اختیار نیست دینی‌ست که ارثی‌ست او بودایی‌ست چون پدرش بودایی‌ست من مسلمان چون پدرم این اجر و مزد دارد؟ خدا بهشت را و پاداش را برای این جبر عطا می‌کند؟! «لا اکراه فی الدین» توجه به همین اختیار است اما شنیدن ادعای حق و باطل که این‌همه وقت نمی‌خواهد عمرم را آیا باید صرف کنم تا تمام نوارهای تمام دروس عالم را بشنوم؟ خلاصه‌اش پیدا نمی‌شود مقاله‌ای که به اجمال نظریات ایشان را بگوید هست معمولاً هست متونی که ما را از ساعت‌ها گوش کردن به نوار معاف نماید ما وقت نداریم داریم ولی کم داریم عمر محدود خواسته‌ها نامحدود کسانی هستند که بیشتر از ما زحمت می‌کشند جاهای خوب بهشت را آن‌ها می‌برند ما جا می‌مانیم اگر عمرمان را صرف درگیری‌های بین علما کنیم که هیچ سودی ندارد علم‌هایی که کارآمدی ندارد دارد؟! اگر دارد چرا برای خود آن‌ها نداشت که این‌طور با هم به اختلاف نیافتند؟! چرا نمی‌توانند با هم گفتگو کنند؟ چرا از هم فرار می‌کنند؟ اگر علم آن‌ها به واقعیت مرتبط بود آن را ابراز می‌کردند بهترین موضع هم در مناظره و گفتگو اما از هم دوری می‌کنند زیرا هیچکدام نمی‌تواند مبنای خود را برای دیگری اثبات کند این علوم فقط در دوری از هم می‌توانند زیست کنند زیرا دسترسی به واقعیت ندارند ابزاری برای استدلال علمی! با مطالعه‌ی فرمایش شما به این نتیجه رسیدم که عرفان که علم نیست و واقع را به ما نشان نمی‌دهد، فلسفه هم نیز همینطور، فقه نیز واقع را به ما نشان نمی‌دهد چراکه اگر مشخص بود اختلافی بین فقها و فتاوی آن‌ها نبود پس آن‌ها نیز واقع را نمی‌دانند، اخلاق هم دارای همین شاخصه است زیرا آن دو بزرگواری که فرمودید آیت‌الله [...] و آیت‌الله [...] هم یکی طرفدار فتنه 88 شد و دیگری مخالف پس این دو نیز واقع را نمی‌دانستند پس اخلاق نیز واقع را نشان نمی‌دهد، تفسیر قرآن نیز همینطور است و آیت‌الله [...] نیز همین مطلب را عنوان می‌کنند و می‌گویند کسی واقع را نمی‌داند چراکه واقع در لوح محفوظ است و فقط آن 14 نور واحد به آن دسترسی دارند که ما نیز به بقیةالله الاعظم عج دسترسی نداریم که واقع را از اوبپرسیم و ایشان می‌گوید هرکس هرآنچه برایش با دلیل به اثبات رسیده (این دلیل از نظر ایشان سیر منطقی عقل است) او را به سعادت می‌رساند زیرا نزد خداوند داشتن دلیل شرط است چراکه در جاهای مختلف قرآن خداوند می‌فرماید "قل هاتوا برهانکم" خداوند دلیل می‌خواهد هرچند که مطابق با واقع نباشد زیرا همانطور که عرض کردم واقع در لوح محفوظ و از دسترس ما خارج است و با این حساب او نه تنها معذور بلکه مأجور هم هست. سوال؟ 1-پس ما باید چی کار کنیم؟ الان عرفان و فلسفه که مرا به واقع نمی‌رساند و بقیه هم که حقیر عرض کردم پس من دنبال چه علمی برم که مرا به واقع برساند؟ آیا واقعا علمی هست که ما را به واقع برساند؟ اگر نیست پس چه کنیم؟ با این تناسب که علمی نیست ما را به واقع برساند آیا همین عرفان و فلسفه که علاقه‌مند به آن‌ها هستم بهتر نیست؟ و اگر بهتر است آیا اصوات آقای [...] خوب است یا بد؟ با دلایل دو گروه گوش کنم یا نکنم؟ 2-از طرف دیگر این‌که هم حق را باید گوش کرد و هم باطل را اما این اساتید مخالف که می‌گویند اصوات [...] را گوش نکنم دلیل و استنادشان به این است که می‌گویند حقیر علمم زیاد نیست و قدرت تشخیص درست از نادرست را ندارم و برای همین همه‌ی صحبت‌های ایشان را حمل بر صحت می‌کنم و در ذهنم می‌نشیند و معتقد به آن‌ها حتی مطالب نادرست‌ می‌شوم ولی اساتید دسته‌ی موافق می‌گویند همه دارای مطالب درست و غلط هستند و فقط معصومین ع بری از خطا هستند و آقای [...] بیشتر مطالب‌شان خوب و صحیح است پس برو گوش کن. - از این‌که بیانم روشن نبود عذر می‌خواهم آن‌چه می‌خواستم عرض کنم این‌که علم برای علم ارزش ندارد دانش برای دانش ارزش علم به عمل است به کارآمدی آن و هر علمی کارآمدی خاص خود دارد فیزیک برای ساختن فناوری‌های جدید شیمی برای تولید مواد و ماتریال‌های تازه فقه برای دستیابی به احکام شرعی مصالح و مفاسد اخلاق برای اصلاح رفتار هر علمی کارآمدی خود را دارد و انتخاب کارآمدی تابع ارزش‌هاست انسانی که آخرت برای او مهم است دنبال عمل صالح است می‌داند که دنیا رفتنی‌ست نابود شدنی نماندنی او آخرت را با عمل صالح می‌سازد آن‌طور که خداوند در قرآن راهنمایی فرموده و عمل صالح از کدام علوم بیرون می‌آید؟ عرض حقیر بیشتر ناظر به این مطلب که «معرفت بماهی معرفت» چه ارزشی دارد؟ واقع‌نمایی کدام علم واقعیت را نشان می‌دهد؟ هر انسانی دنبال مصالح خود است آن‌چه برای او بهتر باشد این همان ارزش‌هاست بحث مصداقی را رها کنیم عرفان یا فلسفه یا فقه یا اخلاق یا تفسیر یا کلام و اعتقادات اصلاً بحث مصداق نیست بحث کلّی‌ست: 1. ما وقت کم داریم 2. ما به عمل صالح نیاز داریم 3. ناگزیر به اولویت‌بندی هستیم 4. پس: هر علمی که ما را بیشتر پیش ببرد مفیدتر است حالا اگر با نوارهای درس الف می‌شود یا با جزوات درس ب با هر کدام مسأله این است این دیگر تکلیف هر فرد است تشخیص دهد و عمل کند تشخیص هم بخشی از تکلیف است فقط فقط کودکان هستند که ما برایشان تصمیم می‌گیریم اما انسانی که به سن اختیار رسیده است کسی حق ندارد برای او تصمیم بگیرد زیرا تصمیم گرفتن بخشی از تکلیف و وظیفه خود اوست به همین تصمیمات است که عقاب می‌شویم یا تشویق مهم این است که در مسیر «عمل صالح» پیش برویم علم را برای این بخواهیم کلمه کلمه‌اش را علم را برای شهرت نخواهیم علم را برای علم نخواهیم و گرنه به فرمایش امام راحل (ره) علم حجاب است حجاب بزرگ! در پناه خدا برچسب‌های مرتبط با این نوشته: مباحثه 267 - << مطلب بعدی: فلسفه حجاب >>
نوشته شده توسط: سید مهدی موشَّح	نظر دهید!

دوشنبه 103 آذر 5

امروز: بازدید

دیروز: بازدید

کل: بازدید

برچسب‌های نوشته‌ها

فرزند عکس سیده مریم سید احمد سید مرتضی مباحثه اقتصاد آقامنیر آشپزی فرهنگ فلسفه خانواده کار مدرسه سفر سند آموزش هنر بازی روحانیت خواص فیلم فاصله طبقاتی دشمن ساخت انشا خودم خیاطی کتاب جوجه نهج‌البلاغه تاریخ فارسی ورزش طلاق

آشنایی

السلام علیک
یا أباعبداللهسید مهدی موشَّح
آینده را بسیار روشن می‌بینم. شور انقلابی عجیبی در جوانان این دوران احساس می‌کنم. دیدگاه‌های انتقادی نسل سوم را سازگار با تعالی مورد انتظار اسلام تصوّر می‌نمایم. به حضور خود در این عصر افتخار کرده و از این بابت به تمام گذشتگان خود فخر می‌فروشم!

فهرست

شناسنامه

نام: سید مهدی موشَّح
نام مستعار: موسوی
جنسیت: مرد
استان محل سکونت: قم
زبان: فارسی
سن: 44
تاریخ تولد: 14 بهمن 1358
تاریخ عضویت: 20/5/1383
وضعیت تاهل: طلاق
شغل: خانه‌کار (فریلنسر)
تحصیلات: کارشناسی ارشد
وزن: 125
قد: 182

آرشیو

بیشترین نظرات

بیشترین دانلود

طراح قالب

خودمآری! طراح این قالب خودم هستم... زمانی که گرافیک و Html و جاوااسکریپت‌های پارسی‌بلاگ را می‌نوشتم، این قالب را طراحی کردم و پیش‌فرض تمام وبلاگ‌های پارسی‌بلاگ قرار دادم.
البته استفاده از تصویر سرستون‌های تخته‌جمشید و نمایی از مسجد امام اصفهان و مجسمه فردوسی در لوگو به سفارش مدیر بود.

در سال 1383

تعداد بازدید