به بهانه غزّه خانه داری یا نداری اتحادیه مستقل خبرنگاران فقر ِ عمومی و عمومیّت ِ فقر رابطه فاصله طبقاتی با استبداد

[بیشتر]

فقه هوش مصنوعی فهرست فصوص و فتوحات ما چند روح داریم؟ چه شود؟ سارق ِ خدمتگزار

[بیشتر]

• روش محاسبه سود وام بانکی
• مسأله شناخت
• تأمین امام جماعت
• اصول تربیت فرزند
• انرژی‌های غیرهمسو
• مسیر مرجعیّت
• خانواده؛ دشمن کاپیتالیسم
• هویّت ِ بورس
• عشق و فقه
• نواقص العقول
• من؛ مسئول
• فهم غلط از استخاره
• درمان ِ سازمان ِ تنبل
• تحولات اقتصاد کلان
• اولین نرم‌افزار من
• انقلاب در ساختارها
• پول در بانک
• سازمان جبهه
• آسیب فعالیت فرهنگی
• سامانه خانواده
• چرا تعدّد زوجات نه
• هدف ِ ازدواج
• چه کنیم؟
• سبک زندگی
• نسبت عقل و دین
• حل مشکل جبر و اختیار
• پارادوکس طلبه برنامه نویس
• سفرنامه خاورمیانه

[بیشتر]

اگر خواننده بازگردد رأی ِ مخفی دستاورد تحصیلی شدّت ِ عدالت رشد

[بیشتر]

شما از نگاه خودتان بفرمایید
آیا ما در خارج
در واقعیت
در فیزیک
دو نوع موجود داریم؟
یک موجودی که «قائم به ذات خود»‌ است
و
یک موجودی که «قائم به ذات خود» نیست
هر دو هم موجود هستند
یعنی هر دو واقعی هستند

تعریفی که فرمودید برای جوهر را قبول ندارم. زیرا در واقع تمام موجودات قائم به ذات خود نیستند و در موجود بودن خود نیازمند موجودی دیگرند. تنها خداوند است که بی نیاز از موجودات است.

فرمودید: «موضوع را جوهر و محمولش را عرض می نامیم»
موضوع و محمول مربوط به ذهن است
به فکر
به علم منطق
این همان خطایی‌ست که بعضی فلاسفه هم کرده‌اند
مفاهیم ذهنی را
به خارج نسبت می‌دهند
اگر محمول را عرض می‌نامید
پس
عرض یک مقوله نظری و ذهنی‌ست
و  در خارج عرض نداریم!

صحیح می فرمایید. تعریف خود را از جوهر و عرض بایست اصلاح کنم. زیرا هر محمولی را عرض و هر موضوعی را جوهر نمی دانم. جوهر و عرض اشاره به یک واقعیت خارجی دارند و آن نیازمندی عرض به جوهر خود در موجود شدن است. اگر این را نگوییم به قول شما دچار خطا می شویم.

اکنون جوهر و عرض را اینگونه تعریف می کنم. جوهر و عرض نسبت به هم باید تعریف نمود. مثل رابطه ی پدر و پسری.

-         اگر الف در موجود شدن به ب نیازمند باشد. آنگاه الف نسبت به ب،‌ عرض و ب را نسبت به الف جوهر می نامیم.

البته برای فهم نیازمندی در وجود نیازمند فهم مصادیق هستیم. هرچقدر روی این گزاره ی کلی فکر کنیم، به فهم بیشتری نمی رسیم. حال این که مصداق این نیازمندی چیست عرض خواهم کرد.

در قند سفید مثلاً
شما معتقدید دو موجود داریم
سفیدی یک موجود است
قند هم یک موجود است
این‌ها در یک نقطه با هم جمع شده‌اند
قند جوهر
سفیدی عرض؟

ما قند را وقتی با حواس خود نظیر لامسه بینایی و چشایی احساس می کنیم، ویژگی های مختلفی به قند نسبت می دهیم:‌سفید، جامد، ‌شور، زبر و ...

اگر قند را به ظاهر یعنی صرفا چیزی که این ویژگی های نامبرده را دارد تعریف کنیم، هیچ یک از این ویژگی ها را نمی توان به عنوان جوهر گرفت و بقیه عرض. زیرا هیچ کدام به دیگری نیازمند نیستند.

بلکه قند را باید به چیزی تعریف کرد که این ویژگیها در موجود شدن به آن نیازمند هستند.

ویژگی هایی مثل سفید، جامد، زبر و سخت،‌گرمی یا سردی با هم دیگر چیزی را تشکیل می دهند که به آن صورت جسمیه می گویم. صورت جسمیه ی قند را تشبیه به نردبانی می کنم که هر یک از ویژگی های نام برده معادل پله ای از این نردبان است. در واقع این ویژگی ها هم مرتبه نیستند. اگر هم مرتبه فرض کنیم دچار اشکال می شویم. این که در یک نقطه از قند چند ویژگی با هم جمع باشند و در عین حال قائل به واحد بودن قند باشیم ممکن نیست.

صورت جسمیه قند، خود عارض بر چیزی است که طبیعت قند نام دارد. طبیعت قند می شود جوهر آن.

این که طبیعت قند چیست که البته باید تعریف شود و یا اینکه آیا طبیعت قند خود عارض بر چیز دیگری است یا خیر،‌ موضوعات مهم دیگری هستند. ولی آیا در کلیت این رویکرد اشکالی می بینید؟
 
در مورد نیازمندی در موجود بودن دو مثال را می زنم:

1-     نیرو عامل تغییر سرعت است. واقعا این را می توان به سادگی دریافت. اگر از شما بخواهم سرعت جسمی را تغییر دهید، به آن نیرو وارد می کنید. ولی برعکس آن ممکن نیست. مسلما اگر از شما بخواهم به جسم نیرو وارد کنید، دیگر پاسخ نمی دهید پس سرعت جسم را تغییر می دهم. در واقع نیرو نسبت به تغییر سرعت یک تقدم دارد. تغییر سرعت نیازمند به نیرو است.

2-     دو جسم در فاصله ای از هم به هم نیروی گرانشی وارد می کنند. عامل این نیروی گرانشی چیست؟ می گوییم جرم این دو جسم عامل نیروی گرانشی بین آن دو است. هرچقدر جرم بیشتر باشد این نیرو بیشتر است و برعکس. در واقعا جرم جسم بر نیروی گرانشی بین آن ها تقدم دارد و به عبارتی منشاء نیروی گرانشی جرم آن ها است یا به بیانی دیگر نیروی گرانشی نیازمند به جرم آن ها است.

"
کوارک اول + ذره جدید = کوارک نوع دوم

پس
در این‌جا
اگر دقت بفرمایید
کوارک اول هیچ تغییری نکرده
فقط
یک ترکیب جدید با ذره‌ای جدید پیدا شده
درست است؟"
و

"خودمان می‌دانیم که با ترکیب دو ذره به این خروجی رسیده‌ایم
حالا
اگر توان ابزارهای ما در این حدّ نیست
که اجزای کوارک را بررسی کند
نمی‌توان که واقعیت را نفی کرد!"

نیاز به فرصت بیشتری برای تأمل روی این فرمایش شما و همچنین دیگر سوالاتتان دارم.

 با تشکر و در پناه خدا

فرمودید: «اگر الف در موجود شدن به ب نیازمند باشد. آنگاه الف نسبت به ب،‌ عرض و ب را نسبت به الف جوهر می نامیم.»

و آن‌گاه
جوهریت و عرضیت
دو مفهوم نسبی می‌شوند
یعنی
من نسبت به خالق خود عرضیّت دارم
و
نسبت به افعال خود جوهریّت!

پس
هم جوهر هستم
و هم عرض

این را نمی‌توانید به ملاصدرا و ابن سینا و سایر فلاسفه مسلمان نسبت بدهید
هرگز
آن‌ها
جوهر و عرض بودن را مطلق می‌دانند
هر وجود
یا جوهر است یا عرض

البته مهم نیست
آن‌ها نظر خودشان
شما هم می‌توانید نظر خودتان
فقط برای اطلاع عرض کردم

فرمودید: «ویژگی های مختلفی به قند نسبت می دهیم»

پس
ما نسبت می‌دهیم
نه این‌که «هست»

دقت کنید
بحث بر سر این است که «واقعیت» چیست
واقعیت ِ قند
این‌که ما چه چیزهایی را به قند نسبت می‌دهیم
این می‌شود «اعتبار»

وقتی بحث از «اصالت» می‌کنند
فلاسفه
یعنی این‌که
در واقعیت چه چیزی منشأ اثر است؟
واقعیت خودش به ذات خودش چیست؟

آیا سفیدی بخشی از واقعیت قند در خارج است؟
یا سفیدی یک موجود خارجی دیگر است که روی قند چسبیده
روی ذات قند نشسته
کدام؟
اگر سفیدی و قند دو موجود باشند
بله
سفیدی موجود عرضی و قند موجود جوهری‌ست
اما
اگر سفیدی چیزی جز همان قند نیست
آثار قند است
نه چیزی غیر از قند
خب پس سفیدی «اعتباری»ست
یعنی ما به قند خارجی نسبت سفیدی می‌دهیم
و گرنه
قند در خارج فقط قند است
همین!

فرمودید: «صورت جسمیه قند، خود عارض بر چیزی است که طبیعت قند نام دارد»

فلاسفه به آن می‌گویند: هیولا
هیولای اولی
مادة المواد است
یعنی قوّه محض است
هیچ فعلیت در آن نیست
صورت است که به آن فعلیت می‌بخشد
جسمیّت یعنی

این نظر فلاسفه اصالت ماهیتی‌ست
در گذشته بوده
پیش از ملاصدرا
نظر غالب بر همین

صورت نوعیّه است که بر ماده عارض می‌شود
صورت نوعیه چوب مثلاً
وقتی
روی هیولای اولی بنشیند
سوار شود
چوب خلق می‌شود
چوب درست می‌شود
حالا اگر بسوزانیم
صورت نوعیه چوب می‌رود
صورت نوعیه ذغال می‌نشیند
روی همان هیولای اولی

صورت جسمیّه چیست؟
همان صورت نوعیه «جسم»
جسم خودش یکی از مقولات عشر است
از سرشاخه‌ها
در ماهیات
مثلاً انسان چیست؟
جسم / ذوابعادثلاثه / نامی / متحرّک / ناطق
که
تا سه بخش اول مشترک بین گیاه و حیوان است
با بخش چهارم
منحصر می‌شود در حیوان
و
در نهایت
ناطق هم فصل ممیّزه انسان می‌شود

پس جسمیّت
خودش یک صورت نوعیّه است
که
روی ماده می‌نشیند
یعنی هیولای اولی

حالا این‌که طبیعت قند چیست؟
این را من نشنیده‌ام
از جایی
و متوجه نمی‌شوم
زیرا
اگر قرار است صورت جسمیه قند بیاید
و
قند بودن را موجب شود
پس
طبیعت قند دیگر چیست؟
یک چیز که دو منشأ نمی‌تواند داشته باشد!

قند یا قندیّت خود را از «طبیعت» خود می‌گیرد
یا
از «صورت نوعیّه» خود
از هر دو با هم که نمی‌شود

آن‌چه من از فلاسفه خوانده‌ام
صورت نوعیّه همان ماهیت است
و ماهیت
همان طبیعت
یعنی:
صورت نوعیه قند = ماهیت قند = طبیعت قند

اگر شما تفاوتی میان این سه قائل هستید
باید
به روشنی تمایز آن‌ها را مشخص بفرمایید

اما بعد
در هر دو مثال
برای نیازمندی در موجود بودن
یک چیز مشترک است
«نیرو»
و راز فهم پاسخ
در تعریف آن
لطفاً ابتدا «نیرو» را تعریف کنید
یک تعریف «واقعی»
یعنی
در واقعیت
نیرو چیست؟

هر وقت تعریف نیرو معلوم شود
به طور دقیق
آن‌وقت
می‌توانیم بفهمیم که
سرعت چطور معلول نیرو است و نیروی گرانشی چطور کار می‌کند!

یعنی
جنس نیرو چیست؟
ماده آن چیست؟
صورت آن چیست؟
ذات آن چیست؟
درون آن چیست؟

ممنونم که این‌قدر دنبال مطلب را گرفته‌اید
و جدّی پی‌گیر هستید
خدا بر دانش شما بیافزاید

یاعلی

[ادامه دارد...]

جمعه 103 اردیبهشت 7

امروز:  بازدید

دیروز:  بازدید

کل:  بازدید