سلام. خب اين به تفاوت فتوا و حكم باز مي‌گردد. بايد دقت كنيم. امام خميني (ره) هم سلمان رشدي را «مصداق» ارتداد اعلام كرد. آيا اين خارج از وظيفه او بود؟! بله. البته به عنوان فقيه و در مقام استنباط احكام شرعي او نمي‌تواند تعيين مصداق كند. اما به عنوان حاكم شرع، يعني فردي كه امنيت نظام اجتماعي بر عهده اوست، او حكم صادر مي‌كند. حكم به صورت مصداقي و جزئيه است. مثل تحريم تنباكو به صورت موقّت توسط ميرزاي شيرازي. مثل تعطيل كردن حج در يك سال خاص توسط امام(ره)، وقتي كه عربستان دست به كشتار ايرانيان زد. خب البته اتهام برخي از علما به دكتر شريعتي از نوع حكم نبود. فتوا هم كه نمي‌توانست باشد. بلكه از نوع تحذير بود. يعني مثلاً من ببينم كه يكي در نزديكي چاه قرار گرفته است، اگر چه نمي‌توانم به زور او را دور كنم، ولي وظيفه دارم كه اطلاع دهم. دكتر شريعتي به دليل اين‌كه بعضي از مطالب را دو پهلو بيان مي‌فرمود و از سوي ديگر واقعاً در بعضي نكات اعتقادي، متوجه بعضي از مقاصد دين و شرع نبود، سبب نگراني برخي از روحانيون شده بود. ولي به دليل جوّ بد دوران شاه‌، فرصت اين نبود كه با هم گفتگو كنند. و گرنه به گمان بنده اين سوء تفاهمات حل مي‌شد. ببينيد واقعاً اگر دغدغه‌هاي دكتر را بررسي كنيم، شكي نيست كه بسيار خدوم و خالص نسبت به اسلام و مردم بوده است. نسبت به قيام و نهضت هم بسيار جدي و حساس. حالات معنوي خاصي هم هنگام سخنراني داشتند و هنگامي كه از امام حسين (ع) صحبت مي‌كردند. من زمان ايشان نبودم، ولي دبيرستان كتاب‌هاي ايشان را بعضي و بعدتر ده‌ها از نوارهاي سخنراني ايشان را با دقت گوش كردم. ايشان مرد بزرگي بود و كار بزرگي هم در انقلاب كرد. اما در بعضي جزئيات مسائل اعتقادي اشتباهاتي داشت كه مي‌توانست ابعاد گسترده‌اي پيدا كند. آن روز وقت اين بحث‌ها نبود به نظرم. آن روز دشمن روبه‌رو بود و همه بايد جبهه را حفظ مي‌كردند و به نظرم شهيد مطهري اشتباه كرد كه آن‌طور هجمه كرد. اما امروز، فرصت هست كه آراء همه گذشتگان را با دقت بررسي كرده و اشتباهات را اصلاح كنيم. در پناه خدا.