سلام. «يكي بود يكي نبود، غير از خدا هيشكي نبود!» آيا اين يك گزاره صحيح است؟ آيا خداوند تنها واجب بالذات در عالم است؟ يعني تنها علّتي كه معلول نيست؟ البته كه اين‌طور است. ما موحّد هستيم و نه مشرك. پس اگر علّت يكي بوده، قاعده الواحد ايجاب مي‌كند كه تنها يك معلول داشته باشد. آن يك معلول هم آيا مي‌توانسته بيش از يك معلول ايجاد كند؟! تا كجا؟! تا خود ِ من. پس من هم فقط بايد يك علّت براي هستي خود داشته باشم و تنها يك معلول در زيرمجموعه خودم. به اين ترتيب تمام مخلوقات بايد در يك زنجيره تك‌به‌تك قرار گرفته باشند. اين در مقام ثبوت. يك تحليل نظري. آيا واقعيتي كه ما مي‌شناسيم اين‌طور شكل گرفته است؟! يعني آن طور كه ارسطو مي‌گفت عقل اول بعد عقل دوم تا عقل دهم پشت سر هم... نخير. اين‌طور نيست. بطلان اين نظريه واضح است. اين‌ها ساخته‌هاي ذهن فيلسوفاني‌ست كه هزاران سال پيش هيچ اطلاعي از الكترون و پروتون نداشتند و ماده را بسيط مي‌دانستند. قائل به هيولاي اولي بودند و نمي‌فهميدند «تركيب» يعني چه. البته در جهاني كه همه چيز بسيط و غيرمركّب باشد، واحد نمي‌تواند بيش از واحد از خود صادر نمايد كه آن هم جاي ترديد دارد. زيرا اصلاً صدور معنا ندارد. در جهان بسيط، همه چيز همان‌جايي كه بايد باشد هست و تغيير ممكن نيست. زيرا اگر معلولي مي‌‌توانست باشد، حتماً الآن هست. يعني از ابتدا بوده. چون معلول كه نمي‌تواند از علّت تخطّي كند. پس اگر من مي‌توانستم باشم، حتماً از ازل بوده‌ام. تولّد و ورود به دنيا نيز به عبارتي مسخره و غيرقابل توجيه بدل مي‌شود. اگر به اصول اوليه رابطه عليّت توجه كنيد، فوراً متوجه مي‌شويد كه هيچ تغييري در جهان ممكن نيست. يعني همه چيز همه وقت به همين شكل بدون هيچ تفاوتي وجود داشته و تا ابد هم بدون هيچ تغييري باقي خواهد بود. تمام عالم فريز شده و يخ زده است انگار. دقت كنيد متوجه مي‌شويد. اين است كه عرض كردم اين فلسفه پر از تناقض است. در پناه خدا.