شايد برداشتم از سخن شما صحيح نباشد، ولي اين‌طور به نظرم آمد كه شما فرمايش‌تان اين است: چرا طلسم اثر دارد، حتي براي يك بي‌دين، ولي دعا بي‌اثر است، حتي از سوي يك متديّن؟! بنده سه پاسخ به نظرم رسيد كه عرض مي‌كنم. يك. ظاهراً رواياتي داريم مبني بر اين‌كه خداوند اجر زحمات و پاداش تلاش‌هاي كفار و غيرمتديّنين را در دنيا مي‌دهد، تا براي آخرت طلبكار نباشند و آسوده به جهنم بروند. از سوي ديگر، مؤمنين اگر خطايي بكنند، در همين دنيا كفّاره‌اش را مي‌دهند، تا براي آخرت نماند. اگر هم در دنيا تمام نشد، در برزخ تلافي مي‌شود، تا به جهنم نكشد و پس از صور سوم اسرافيل به بهشت بروند. مثلاً اديسون، با اين همه خدمت كه به بشريت كرده، پاداشش را در همين دنيا گرفت، با ثروت هنگفتي كه نصيبش شد و شركت بزرگي كه تأسيس كرد و در نهايت شهرتي كه به دست آورد. حالش را كرد و بعد رفت! دو. دنيا محل امتحان است، اصلاً خود ِ جلسه امتحان. در جلسه امتحان هميشه يك جبر وجود دارد، جبر تصميماتي كه مديران مدرسه و معلمان مي‌گيرند! ما نسبت به اصل ِ امتحان اختياري نداريم. لاجرم تصميم را آنان مي‌گيرند و ما مجبوريم در اين مطلب. اما در نوشتن پاسخ‌ها اختيار داريم. تمام رنج‌هاي دنيا پرسش امتحاني است، رفتار مناسب ما جوابي است كه مي‌دهيم و ما را به فوز مي‌رساند. علي(ع) به فوز رسيد كه گفت: فزتُ و رب‌الكعبه!