سلام. تشكر.

با تشكر و سپاس از نظر لطف دبيران محترم.

سلام. هر فرد مكلّف از يك مرجع و تنها يك مرجع تقليد مي‌نمايد. مثلاً من مقلّد مقام معظّم رهبري هستم. هر بار كه از دفتر ايشان استفتاء كردم، معاملات بانكي را صحيح دانستند. شما از مرجعي كه تقليد مي‌فرماييد بپرسيد و استفتاء كنيد. اگر نپذيرفتند، از بانك استفاده نفرماييد. مي‌دانيد چرا؟! زيرا اين گفتگوهايي كه به گوش شما مي‌رسد و موضع صريح علماي ماست، مباحث پژوهشي آن‌هاست. فتوا نمي‌دهند كه استفاده مردم از بانك حرام است. بلكه در حال تذكّر به مسئولين هستند كه معاملاتي كه در شرايط اضطرار درست شده را به حال عادي باز گردانند. تصوّر بفرماييد فردي اكل ميته مي‌كند؛ مردار مي‌خورد از روي گرسنگي. براي او حرام نيست. ولي مسئولين بايد دغدغه داشته باشند تا گوشت سالم تهيه نمايند تا مجبور به خوردن مردار نباشد. بانكداري امروز بانكداري ضرورت است. زيرا اگر بانك نباشد صنعت مي‌خوابد. نظام توليد و توزيع وابسته بانك است. تا سرمايه‌ها انباشته نشود توليد متمركز شكل نمي‌گيرد و توليد اگر انبوه نشود، نمي‌تواند هزينه را به صرفه نمايد و قيمت تمام شده را بكاهد. بانك هم اگر ربا نباشد نمي‌تواند كار كند. بانك‌ها اين‌طور طراحي شده‌اند كه بدون سود چرخ‌شان نمي‌چرخد. بزرگان ما با تغييراتي در عقود بانكي، توانستند مخالفت صريح با شرع را اصلاح كنند. مثلاً وقتي مي‌رويد وام مسكن بگيريد، عقد جعاله مي‌بندند. بنابراين نمي‌توانيم آن‌ را حذف كنيم، بلكه مخالفت قطعيه آن با شرع را درست مي‌كنيم، تا فرصت بخريم براي طراحي يك بانك جديد. از ابتداي انقلاب قرار بر اين بود، ولي دانشمندان فراموش كردند يك نظام بانكي جديد طراحي نمايند. كل علوم انساني چنين وضعيتي دارد. رهبري مدتي‌ست درباره تحوّل علوم انساني تذكّر مي‌دهند. إن‌شاءالله اين عزم در بزرگان پيدا شود كه كار علمي مورد نظر را پي بگيرند. ما بانك مي‌خواهيم، ولي بانكي كه بتواند بدون رباي واقعي عمل نمايد. امروزه ربا به صورت پنهان و در وراي عقود شرعي همچنان وجود دارد، ولي ظاهر آن درست شده است، تا به دينداري مردم ضرر نزند. اگر چه آثار واقعي ربا را كه شكاف طبقاتي‌ست ايجاد مي‌كند. حوزه از دانشگاه توقّع دارد بانكداري اسلامي را و دانشگاه از حوزه. اين دو نهاد تكليف خود را انگار در اين قبيل موضوعات نفهميده‌اند! نهادهاي مشتركي كه هم كه راه افتاده‌اند، به نتيجه‌اي قابل دفاع نرسيده‌اند!

سلام. فردي بيمار مي‌شود، دكترها بالاتفاق يك دارو تجويز مي‌كنند؛ دارويي كه سه هفته طول درمان دارد. پرس و جو كه مي‌كند، به گوشش مي‌خورد در غرب، مطالعاتي در حال انجام است، دارويي احتمالاً در شُرف كشف، كه در سه روز اين بيماري را درمان مي‌نمايد. اين فرد چه كند؟! آيا مي‌تواند محصولي را كه هنوز توليد نشده، هنوز تست و ارزيابي ندارد، هنوز صرفاً گفتگويي‌ست ميان دانشمندان...، آيا مي‌توان به سراغ اين شيوه رفت؟! بحث بانك و بانك‌داري نيز چنين است و خيلي از مسائل مستحدثه جديد. متخصصين ما مراجع ما هستند. فقهايي كه واقعاً فقه مي‌دانند و بلدند احكام ديني را از متون منبع استخراج نمايند. اين‌ها وقتي مي‌گويند «گذاشتن پول در بانك حلال است»، ديگر چيزي بر عهده ما مكلفين نيست. اما البته كه در ميان خود آنان بحث‌هايي در حال انجام است و ايراداتي كه البته چندان ما را درگير نمي‌نمايد. هر وقت اين مطالعات به سرانجام رسيد و مرجع تقليد ما فتوا داد «زين‌پس از اين بانك استفاده كنيد، نه آن بانك كه ربوي‌ست» سپرده‌گذاري در آن بانك حرام مي‌شود و ما هم از اين بانك استفاده خواهيم كرد. شبهه‌ها شبهه هستند و نبايد دنبال شبهه رفت. شبهه تنها براي محقق و پژوهشگر مهم‌اند، تا بررسي كند و آن‌ها را رفع نمايد. ما نبايد خود را گرفتار شبهات كنيم. ما عمل به تكليف مي‌نماييم و تكليف ما اين است كه در عمل به احكام شرعي سراغ فردي برويم كه وقت و فرصت كافي داشته تا چند دهه مطالعه و تحقيق در متون ديني كند. قطعاً مراجع ما نه بي‌سوادند و نه بي‌تقوا. اگر بانك‌داري رايج در كشور را حلال اعلام كرده‌اند، حتماً مسئوليت شرعي آن را نيز بر عهده گرفته‌اند. موفق باشيد.