(مثلاً امروز به روال هر پنجشنبه بحث اصول فقه دارم، عصر. هم‌بحثي محترم مي‌داند كه نمي‌توانم به حرم بروم. خودش پذيرفته كه منزل بيايد. مي‌آيد اين‌جا و يك‌ساعت بحث مي‌كنيم و مي‌رود! براي هر دومان هم مفيد است.)

... اجازه داده‌ام در ذهن‌‌شان همان‌قدر قوي كه تصور مي‌كنند بمانم و رفتار خود را اصلاح نمايم تا رفتارشان اصلاح شود. اگر بخواهند ته بشقاب‌شان را كه ماست باقي‌مانده ليس بزنند، اجازه مي‌دهم، ولي مي‌گويم: جلوي ديگران هرگز اين كار را نكنيد. اجازه مي‌دهم از داخل ظرف ماست با قاشق ماست بخورند يا از پارچ آب با دهن بخورند. به هيچ مناسكي كه دليل موجهي نداشته باشد مجبورشان نمي‌كنم. چيزي را كه نمي‌توانم دليل متقني برايش بياورم به آن‌ها نيز تحميل نمي‌كنم! همين! چرا مثلاً نبايد از پارچ آب خورد؟! ولي روابط اجتماعي را توضيح داده‌ام كه: اگر مي‌خواهيد در جامعه طرد نشويد، نبايد جلوي ديگران از پارچ آب بخوريد، زيرا بعضي مردم از اين كار بدشان مي‌آيد و ما بايد به باورهاي ديگران احترام بگذاريم، در همين حد. به همين دليل اصلاً گرفتار چالش با بچه‌ها نيستم. احساس مي‌كنم مادرهاي ما بخش زيادي از عمرشان را به خاطر «حرف مردم» تباه كردند؛ فلاني چه خواهد گفت، فلان كسك چه! به درك! آن‌كه ايمان ندارد بگذار هر چه مي‌خواهد بگويد! كسي كه به خانه‌ات بيايد و بعد برود به ديگران بگويد: فلان قسمت از سفره غذاي‌شان پاره بود! اين حداقل ايمان هم ندارد، پس چرا بايد نگران نگاه و نظر و ديدگاه وي باشم؟! براي خوشايند يك «فاسق» خود را به زحمت بياندازم؟! بچه‌هايم را آسيب روحي بزنم كه چرا سفره پاره است؟! سيده مريم عزيزم زحمت كشيد و دو جاي سفره غذا را با قيچي بريد! بعد فهميدم. تذكر دادم كه كارت درست نبوده. ولي نه داد زدم، نه كتك، نه دعوا. سيداحمد پيش‌بخاري يا همين چيز سفيد پلاستيكي روي اوپن را نشت و با زحمت زياد با ناخن‌گير تكه‌تكه كرد بعضي جاهايش را و قشنگ يك رديف از آن را كند، يك رديف از اين دالبرهاي آويزانش را. و البته من مشغول مطالعه بودم و متوجه نشدم. وقتي فهميدم گفتم: كار اشتباهي كردي و خانه‌مان را زشت كردي. ولي خون خودم را كثيف كردم؟! نه! چه ارزشي دارد آن تكه پلاستيك كه كنجكاوي فرزندم را سركوب نمايم؟! كلي مهارت به خرج داده تا دالبرها را از روي خط خودش، آن‌هم با ناخن‌گير ببرد! :) ديروز نوار كنار مبل را با دست كند. گفتم: كار بدي كردي. خودم نشستم و با چسب رازي چسباندم و ديد كه چقدر به زحمت افتادم. عذرخواهي كرد...

چشم. راهنمايي مي‌كنم. از يافته‌هاي تجربي‌ام براي شما مي‌گويم. مثلاً امروز نهار قيمه داريم. چگونه؟! ديروز عصر لپه را گذاشتم جدا پخته شد، گوشت هم در قابلمه كوچك ديگري جدا. غذا را آنقدر كم مي‌پزم كه خوراك يك وعده بيشتر نباشد، براي هر چهار نفرمان. پس صبح‌ها وقت دارم. يك ساعت مانده به ظهر هر دو را در قابلمه بزرگ‌تري گذاشته كمي رب و مواد ديگر، اين شد نهار. پس غذاي تازه داشتن اين‌قدرها كه زن‌ها تصور مي‌نمايند سخت و وقت‌گير نيست. بچه‌ها را سعي مي‌كنم هر روز يا حداقل دو روز يك بار ببرم پارك. يك تبلت خيلي كوچك 7 اينچي خريده‌ام فقط براي مطالعه. اين‌قدر ارزان شده كه با 200 تومان مي‌شود خريد. از يك گوشي موبايل اسمارت هم ارزان‌تر. نه به اينترنت متصل است و نه سيم‌كارت دارد و نه هيچ چيز ديگر. روي آن صدها PDF كتاب ريخته‌ام، براي چه؟! فقط براي پارك. بچه‌ها يك‌ساعت در پارك بازي مي‌كنند و من روي تبلت مطالعه مي‌كنم. كتاب‌هايي را در اين چند وقت خوانده‌ام كه سال‌ها دنبال فرصت براي مطالعه‌شان بوده‌ام. نرم‌افزار كتابخانه شيعه‌اي كه دفتر آيةالله ميلاني ره درست كرده‌اند را نصب كنيد،‌ تمام كتب فقه و اصول و كلام و ... را دارد. اين مي‌شود روزي يك ساعت مطالعه قطعي و هميشگي. صبح‌ها قبل از بيدار شدن آن‌ها كار مي‌كنم، اگر نياز به نوشتن مطلبي باشد يا انجام فعاليت‌هاي درآمدزاي خانگي، به عبارتي دوركاري. بچه‌ها كه در خانه مشغول بازي هستند، يا شبكه پويا نگاه مي‌كنند، من نيز لپ‌تاپم باز است و به پاره‌اي دروس مي‌رسم. امروزه همه چيز الكترونيكي شده است. تمام كتاب‌هايم را رد كرده‌ام. به جاي آن ده‌ها نرم‌افزار كامپيوتر نور را خريداري كرده و نصب كرده و هزاران كتاب حديثي و فقهي و اصولي در اختيار دارم. از همه مهم‌تر آرامش است. انسان اگر اطمينان به امنيتي كه خداوند ايجاد مي‌كند داشته باشد، نگران نباشد و استرسي در كار نباشد، هميشه تمركز براي كار و مطالعه هست. مشكل جايي است كه ما نخواهيم با واقعيات مواجه شويم و هراس داريم ديگران درباره ما چه فكر مي‌كنند. آن‌وقت است كه به زحمت مي‌افتيم. مثلاً برادرم به خانه ما آمد، نهارمان را خورده بوديم...

بسته نيست. اگر مطالعه فرموده باشيد، نياز به رمز دارد كه هر كس داخل نشود. از طريق ايميل مي‌توانم رمز را در اختيار شما بگذارم. مكاتبه بفرماييد تا اقدام شود. تشكر.

شايد شوهر زن را كتك زده، شايد شوهر معتاد بوده، شايد دزد يا قاتل بوده، اصلاً شايد شوهر چاقو كشيده و زن را وادار كرده مهريه را ببخشد و هزاران شايد ديگر. بله، اگر بخواهيم بر بنياد شايد بنايي نهيم، راه به جايي نخواهيم برد. واقعيت رخ داده است، حادثه واقع شده، امروز ما فقط بينندگان جدالي هستيم كه به پايان رسيده است. جز قضاوت چاره‌اي نداريم. نمي‌توانيم حقيقت را تغيير دهيم. اين‌كه در چه شرايطي مهريه را بخشيده هم روشن است. اصلاً فلسفه قرار دادن آن ميزان مهريه هم پوشيده نيست بر كسي. اگر مهريه طريق اسلامي خود را مي‌پيمود و مرد موظف مي‌بود هنگام ازدواج همه را يكجا پرداخت نمايد، اساساً اين مسائل مطرح نمي‌شد. زيرا مهريه را نمي‌توانستند بيش از سه يا چهار سكه قرار دهند! آري خواهرم. اگر مشتاق هستيد وضعيت زوجه را هنگام بخشش مهريه بدانيد، كار چندان دشوار نيست. نشاني مي‌دهم در يك سايت خفن، آن‌جا هر چه اطلاعات بخواهيد موجود است، محرمانه البته، اما مي‌توان براي شما استثناء قائل شد: http://chamankhah.ir. واقعيت قابل تغيير نيست و گذشته هرگز باز نمي‌گردد و تاريخ عوض نمي‌شود. تشكر از پيام شما.

خواهرم آهسته‌تر. آن مهريه‌اي كه گفته شده حق زن است و بايد پرداخت شود، قصه‌اش فرق مي‌‌كند. مهريه مبلغي بوده كه مرد هنگام ازدواج پرداخت مي‌كرده است و قصد «دادن» در آن شرط است. مشكل جامعه ما اين است كه مهريه را از زمان ازدواج به زمان طلاق شيفت داده است و اين مشكلات را پديد آورده. زيرا با چنين جابه‌جايي، هنگام ازدواج نه دختر قصد گرفتن مهريه را مي‌كند و نه پسر به قصد دادن مهريه، موافقت مي‌نمايد. مهريه مي‌شود يك قضيه اعتباري و دختر مي‌گويد چرا بيشترين نباشد و پسر مي‌گويد چرا قبول نكنم؟ وقتي فقط يك فرض است و حقيقتي در وراي آن نيست. اكنون در چنين شرايط بعضي فقها هم شبهه دارند در اين‌كه اصلاً چنين چيزي حكم مهريه را داشته باشد. موضوع كه تغيير كرد، حكم هم جابه‌جا مي‌‌شود، زيرا احكام بر موضوعات بار مي‌شوند و تابع آنند. پس توجه به اين مطلب بفرماييد و به اين سادگي قضيه «كوه قنطار» را تطبيق نفرماييد. فقه پويا يعني همين. بايد زمان و مكان را ملاحظه كرد، تا موضوع را به درستي تشخيص داد. تشكر از اين‌كه توجه مي‌فرماييد.

بله برادرم. اتفاقاً موردي در همين نزديكي مي‌شناسم مشابه همين قضيه. آن‌ها هم هر بار طلاق و بعد زن دوباره عشوه و طنازي و مرد اسير شده و قصه تا سه بار طلاق پيش رفته است. مي‌دانم چه مي‌گويي. اگر عرض كردم راه بازگشت با جبران باز است، اين را نيز مي‌دانم كه توفيق توبه پيدا نمي‌كند. خودشيفتگي و نارسيسم اجازه نمي‌دهد. ماجراي همان روايتي است كه شنيده‌اي: خدا توبه شمر را هم قبول مي‌كند، ولي توفيق توبه ندارد. و گرنه اگر ساده‌انگار بودم، عيد غدير سال 89 كه آمد دم در خانه و دستم را بوسيد خام مي‌شدم. ماجرا اين‌گونه بود كه دقيقاً شب عيد غدير سال 88 رفت، بعد از همه دروغ‌ها و دغل‌ها، روز عيد غدير 89 آمد و جلوي در خانه دستم را بوسيد. گفت: اجازه دهيد بيايم داخل منزل و ...! عرض كردم: اين‌:كه دستم را بوسيديد يعني متوجه دروغ‌ها و تهمت‌ها و اشتباهات خود شده‌ايد و مي‌خواهيد رفتار خود را تغيير دهيد؟ ناگهان مود ايشان تغيير كرد و رفتند كانال همان شخصيت بد، فرمودند: نه، اصلاً. من همانم كه بودم. فقط آمدم به دليل سيادت به شما تبريك بگويم و بروم. ايشان رفتند و من يقين كردم هرگز نمي‌تواند توفيق اصلاح براي خود فراهم كند. دلم مي‌سوزد براي ايشان، نه اين‌كه از روي حقد و كينه عرض كنم اين معنا را. ولي حقيقتاً كبر و غرور انسان را زمين‌گير مي‌كند كه خود نگارنده حقير نيز از اين قاعده مستثني نيست و بايد به خدا پناه ببريم. تشكر از اظهار محبت شما.

بحث زرنگ بودن نيست. بلكه قصه جبران است. وقتي من با دروغ گفتن براي شما پرونده بسازم، البته كه بايد با اعتراف كردن آن سوابق را پاك كنم، اگر نكنم معصيت كرده‌ام و قطعاً عذاب جهنم را به جان خريده‌ام. اين كه شرط نيست، بلكه تكليف است. مهريه را هم مازاد بر 24 سكه را بخشيده بودند. قرار نيست دوباره ببخشند تا خوش به حال زوج شود، فقط بايد به بخشش خود اقرار نمايند و سند رسمي امضاء كنند، تا به وعده عمل كرده باشند. ملاحظه مي‌فرماييد كه هيچكدام از اين‌ها شرط جديد نيست، بلكه اعتراف و اقرار به گذشته است،‌ همين! حالا اين‌ها نشانه زرنگي و مكر و حيله به نظر مي‌رسد؟! تشكر از نظر شما.

تشكر!